Test: BMW R 1300 GS ASA

Heeft BMW hier een nieuw idee voor gewichtsoptimalisatie geïmplementeerd - gewoon de koppelingshendel weglaten, of wat? Nee, dat is volledig opzettelijk, want deze R 1300 GS is uitgerust met de automatische schakelassistent, afgekort ASA, die het koppelingshendel overbodig maakt. Het systeem werd al in april onthuld, maar journalisten mochten alleen kijken naar de demonstratie, niet zelf meedoen. Best raar toch. Vijf jaar geleden nog was automatische transmissie heiligschennis, maar nu struikel je d'r haast over, zoveel merken als het implementerenNu is het eerste ASA-model gearriveerd om in de praktijk te testen en niet alleen leken zijn verbaasd over het ontbreken van een koppelingshendel.

Na activering via de centrale knop licht een grote P op in het TFT-scherm om aan te geven dat de parkeerrem is geactiveerd. Deze wordt automatisch ingeschakeld wanneer de motor geparkeerd staat en voorkomt dat ‘ie wegrolt op een helling. Om de neutrale stand in te schakelen, bijvoorbeeld om te manoeuvreren, moet je ofwel de versnellingspook lang indrukken, of de M/D-bedieningsschakelaar indrukken terwijl het contact ingeschakeld is, of je kunt gewoon op de startknop drukken terwijl de rem geactiveerd is. Als je echter wilt rijden, is een korte stap met ingetrapte rem voldoende om de eerste versnelling in te schakelen - meestal in het handmatige programma; als je automatisch wilt rijden, moet je de D-modus inschakelen met de bedieningsknop.

Of het nu M of D is, de servomotor schakelt automatisch in wanneer het gashandvat wordt opengedraaid en de GS soepel begint te rijden. In het automatische programma selecteert het systeem de schakelpunten afhankelijk van de geselecteerde rijmodus, dus in Dynamic schakelt hij merkbaar op bij een hoger toerental dan bijvoorbeeld in Rain. De schakelpunten liggen tussen 3.000 en 6.000 toeren, wat past bij het berenkarakter van de boxer. De wensen van de rijder worden echter ook weerspiegeld in de schakeltiming, omdat de ASA snel geopende gaskleppen herkent en dienovereenkomstig sportiever, hoger in de toeren schakelt. Het abrupt openen van het gas, bijvoorbeeld voor een inhaalmanoeuvre, resulteert in een kick-down effect: De GS schakelt een versnelling terug en accelereert stevig, hoewel dit aanzienlijk meer onrust veroorzaakt dan normaal schakelen.

Terugschakelen gaat net zo naadloos dankzij de snelheidsaanpassing, totdat de ASA vlak voor stilstand automatisch ontkoppelt. Aangenaam genoeg laat de GS zich ook stapvoets soepel manoeuvreren, draaien aan het stuur kan op elk moment zonder het gevoel op eieren te rijden, want
Vanuit deze positie is alles bij het oude, behalve dan die D1 in het display

Blok loopt werkelijk fantastisch en die Option 719 items zijn best wel vet

Da's dus het enige waar je 'm direct aan herkent: geen koppeling. Dat en die D/M schakelaar de ASA-BMW laat zich simpelweg niet afremmen. Aan het andere uiteinde van het dynamische bereik overrulet de hellingshoeksensor de schakelassistent in krappe bochten en staat geen schakelhandelingen toe bij hellingshoeken die onrust zouden kunnen veroorzaken.

Afgezien hiervan kunnen er op elk moment correcties worden uitgevoerd met de linkervoet in beide richtingen, zolang deze niet schadelijk zijn voor de motor vanuit het oogpunt van het zeer tolerante regelsysteem. Zodra een stabiele bedrijfstoestand is bereikt, neemt ASA de automatische besturing weer over. ASA zou in alle rijmodi iets later kunnen opschakelen, wat het duidelijk voelbare en hoorbare schakelproces waarschijnlijk zou verzachten. Vooral tijdens volle acceleratie gaat het schakelen minder soepel dan met een conventionele GS-versnellingsbak met quickshifter. 

De ASA werkt beter met handmatig schakelen, waarbij de tandwielen van de transmissie merkbaar soepeler en zelfs sneller in elkaar grijpen. Dankzij het identieke schakelpatroon - eerste versnelling omlaag, alle andere versnellingen omhoog - is er geen gewenningstijd en zijn de schakeltijden merkbaar korter dan op een GS met een normale versnellingsbak. Het gevoel bij het schakelen is echter anders, niet zo transparant, omdat het voetpedaal alleen via een sensor is verbonden met de versnellingsbak en niet rechtstreeks. Je weet dus nooit zeker of de gewenste versnelling daadwerkelijk is ingeschakeld.