Eerste test: Brammo Empulse R

Nou duurt het in de meeste gevallen nog een poos voordat een nieuw product, zeker in deze elektrische wereld, daadwerkelijk de schappen haalt of nog verder: in je tuin staat. Maar ook dat punt is inmiddels al gepasseerd. En net als de ontwikkeling: dat zal alleen maar sneller gebeuren. Zie je er nu nog sporadisch ééntje rijden, over een paar maanden is dat al veel meer.  Ook wij hebben al wel eens een beetje geproefd van elektrische tweewielers, maar echt serieus was dat toen nog niet. Tot nu. Mogen wij u voorstellen aan de Brammo Empulse R.

Tekst: Vincent Burger
Beeld: Vincent Burger, Ed Smits

Is het een vogel? Is het een vliegtuig?

Met de Empulse, Brammo’s tweede model, probeert Brammo niet alleen een qua prestaties serieuze motorfiets aan te bieden, maar ook een brug te slaan tussen de ons bekende verbrandingsmotoren en elektrische motoren. Qua cijfers gaat het dan ook echt ergens op lijken, qua uitrusting en afmontage staat de Empulse meer dan zijn mannetje tussen vergelijkbare machines. En dan heeft de motor nog een extra troef achter de hand voor de twijfelaars: een volkomen conventionele zesbak. Met zoveel nieuws moeten we er dus ook gewoon een volwassen, complete rijtest aan wijden e Fouter dan fout natuurlijk, zo'n mooie bocht in een woonwijk onbenut latenn daarmee treedt ook Motorfreaks in het tijdperk van de elektrische motorfiets. Wat nou toekomst? De toekomst is er al.

Met een opgegeven vermogen van 40 kilowatt (54.4 pk) en niet minder dan 90 Netwonmeter kan de Empulse serieus mee met de middenklasse. Het is in feite al meer vermogen dan een CB500 en daar zijn we nog steeds enthousiast over. En, inkoppertje, de beleving is natuurlijk echt totaal anders. Daarmee bedoelen we niet eens het hele elektrisch versus benzinegevoel wat met meer of minder cilinders ook al kan verschillen, maar meer de vermogensontwikkeling en de manier waarop deze wordt omgetoverd in voorwaartse snelheid. Dáár zit ‘m immers de grootste sensatie van een elektromotor. Oh en voordat we het vergeten: met zo’n 215 kilo rijklaar scheelt het qua gewicht ook niet eens zo veel.

Begin bij een willekeurig groepje motorrijders over elektrisch rijden en je kunt er vergif op innemen dat er meer dan één cliché wordt aangedragen. Van plus: schoon en goedkoop, tot min: beleving, geluid, actieradius, laadtijd, we kunnen ze allemaal opnoemen. Maar krijg je ze zo ver dat er dan toch proefgereden wordt, komt er nog meer bovenborrelen. Elektrisch rijden neemt je zintuigen namelijk nogal in de maling en zaken als wegligging en snelheidsbeleving worden plots totaal anders waargenomen. En dan nog iets: de aandrijving wordt vaak als laf ervaren omdat je met een elektromotor nou eenmaal in principe van stilstand tot t 
Gewoon slim: niet alleen is de aansluiting universeel (hallo laadpaal!) maar zit de aansluiting ook op een heel herkenbare plaats...

Zeven stuks accu, daar kom je een heel eind mee
 
En we krijgen zelfs een 'tankpas' (het blauwe labeltje) mee. Dat komt ook niet vaak vooropsnelheid in één haal door kunt trekken. Wég koppeling, wég schakelen…. Weg beleving. Wat overblijft houdt nog het midden tussen een motorscooter en een damesbrommer: geen ene reet aan, aldus de ‘echte motorrijder’. Daar heeft Brammo dus nu een eind aan gemaakt. Aanwezig op de Empulse R: een heuse koppeling én zes versnellingen.

Daarmee heeft de motor een belangrijke stap gezet richting acceptatie door motorrijders – al kun je je achteraf nog afvragen of dat nog wel nodig is, maar daarover zo meer. Bijkomend voordeel is dat de motor nu veelzijdiger en zo mogelijk nog efficiënter wordt. Want hoewel het weldegelijk mogelijk is met een elektromotor van stilstand tot pak ‘m beet 180 kilometer per uur te rijden is dat niet het aller optimaalste. Ook een elektromotor heeft namelijk een toerengebied waarin deze het beste, het mooiste werkt. Wil je ‘m daar zo veel mogelijk in houden, dan biedt een versnellingsbak uitkomst. En daarbij: je hebt de keus tussen óf een snelle acceleratie, óf een mooie topsnelheid zonder voor één van de twee een compromis te sluiten. En al is ook daar snel genoeg weer iets beters op gemaakt en zijn er ook wel motoren die wél als de bliksem van de streep trekken en toch kogelhard lopen, de Empulse lost het op deze manier op. Brammo gaat zelfs nog verder in de tegemoetkoming naar de motorrijder door rechts op het stuur zowel een killswitch als een heuse startknop te monteren. DZo zie je maar, geen kwaad woord van toevallige passanten. Wandelen en motorrijden, het kán dus wele startprocedure is dan ook identiek aan die van je fossiele motorfiets: sleutel omdraaien, wachten tot de toerenteller een zwiep gemaakt heeft (intussen kun je checken of de dodemansknop goed staat), startknop indrukken en dán kun je weg.

Er is alleen één verschil. Hoewel je wel met ‘gas’ en koppeling kunt spelen, is het nergens voor nodig. Het is immers een elektromotor en die werken vanuit stilstand. Dus schrapzetten en open die kraan… al is het er in de praktijk wel erg ingebakken en betrappen ook wij ons erop meer dan eens tussengas te geven bij terugschakelen en de koppeling in te knijpen bij stoppen en onderweg schakelen. Dat laatste is ook niet nodig – dat staat zelfs in de handleiding – maar de bak is wel wat stroef, dus kan het wel iets aangenamer zijn. Zo ook bij wegrijden; zonder koppeling gaat prima, maar kan er bij de initiële beweging een korte schok door de transmissie heen klappen. Maargoed, precies daarvoor is het dus een uitkomst.

Is het een....motor?

Zoals gezegd is de rest van de uitrusting ook dik in orde. Mag ook wel zal de pessimist zeggen, het ding is er duur genoeg voor. En dat kunnen we niet ontkennen, krap achttien rooitjes is gewoon veel geld als je dat vertaalt naar een normale motor. Daar heb je bijvoorbeeld ook gewoon een Superduke voor en die vinden we ook nog stevig geprijsd. Geeft je te denken…. Gelukkig zijn daar meerdere mitsen, maren en mazen in de wet voor zodat we nu even door kunnen met ons verhaal. Die uitrusting dus: dik aluminium frame, upside down, radiale Brembo’s, rondom instelbare vering… het is gewoon dik in orde. Overigens lijken vork en remmen sterk op die van een Monster en doen de velgen ons hard terugdenken aan hetzij een Cagiva Raptor, hetzij een Moto Morini Corsaro, maar we nemen het Brammo geen s
Instelbare achterschokbreker, da's de R.  Goed bereikbaar ook

Aan afwerking geen gebrek. Dit is trouwens de gehele motor, inclusief versnellingsbak

Nog meer instelbaarheid, nog meer afwerking. Nog vragen?econde kwalijk: ‘beter goed gejat’ is in deze een heel verstandige keuze. Ook instrumentair is er geen gebrek, naast een analoge toerenteller krijg je verder digitaal toegediend wat je maar zou willen, van buitentemperatuur tot berekende reikwijdte. Dat laatste kan trouwens knap op de zenuwen werken, als je ‘vlot rijdend op de snelweg’ plots ziet dat je maximale actieradius plots is gehalveerd of erger, maar aangezien het een dynamische schatting is kan dat stapvoets tussen wachtende auto’s door rijdend net zo snel weer oplopen. Wij kozen er toch maar voor een andere waarde te zien. Er vlak boven is namelijk ook nog de batterijlading in procenten te zien, wat je een veel rustiger doch net zo accurate indicatie geeft van de hoeveelheid prik die je over hebt.

Een netjes uitgeruste motor staat ook op net rubber, in dit geval een mooi setje Conti SportAttacks. En gek genoeg maakt dat de boel een stuk serieuzer; Brammo verwacht kennelijk voor vuurwerk te kunnen zorgen. En met het hele pakket bij elkaar ga je daar ook naar rijden, net als met een willekeurig andere sportief gesneden naked raak je aardig in de stemming nog voordat je weggereden bent. Wij willen gewoon weten wat het ding in huis heeft en zijn dan ook van plan daar achter te komen.

Hoewel de startprocedure inderdaad aangenaam herkenbaar is, missen we aan het hele ritueel toch iets. Eenmaal ‘ready to race’ staat de motor namelijk net zo stil als daarvoor en dat is vreemd, bijzonder vreemd. Het is echter alleen maar bij stilstand, maar zodra je op een motor als deze rijdt storen medeweggebruikers met hun heel normaal stationair draaiende motoren ook direct. Ga eens naast een vrachtwagen staan bijvoorbeeld… gelukkig lach je zelf het hardst zodra het startschot klinkt. Het ding gaat namelijk écht serieus van z’n plek. Daar hoef je niet eens per sé in eerste versnelling voor te staan, tweede gaat ook. Vanaf de derde en hoger is de allereerste acceleratie al iets minder pittig, maar nog steeds prima vol te houden. Dat is dus ook weer zoiets, je hoeft dus inderdaad niet meer terug te schakelen bij een verkeerslicht. Al doe je dat soms ook wel, naarmate de test vordert vergeet je dat steeds vaker. Niks wijst je erop dat je niet in de laagste versnelling staat, tenzij je per ongeluk op het display kijkt. EHé, daar zit een kikkertje in het gras!n ja, een sportievere rijstijl helpt hier ook bij. Je rijdt dan toch wat bewuster op je versnellingen, dus dan schakel je ook meer.  Om het op het moment dat je stopt direct weer te vergeten.

Hoewel het in theorie best mogelijk is, is de Empulse niet onhandelbaar. Verre van, je rijdt heel soepeltjes weg, de echte schop onder je kont komt pas als je al wat snelheid hebt. Natuurlijk is dat allemaal elektronisch afgeregeld, maar het resultaat is heel natuurlijk progressief, net als je conventionele motor…. En dan ietsje verder. Maar dat punt komt dus pas als je al uit de ‘gevarenzone’ bent en de motor zal dus niet of slechts met veel moeite een heel klein beetje het voorwiel lichten. Ook als je de ‘sport’ mapping inschakelt die –net als een gewone motor- nog net een klein beetje extra rap gaat, zul je met beide wielen op aarde blijven. Moet je ook nog hulp krijgen van een hobbeltje, want uit zichzelf gaat de motor echt alleen maar vooruit. De koppeling is expliciet niet bedoeld om anders gebruikt te worden dan alleen voor schakelen en wheelies kun je dus ook vergeten. Ondanks het grote potentieel van 90Nm bij nagenoeg nul toeren is ook dit elektronisch beveiligd en zit je dus alleen maar onnodig je bak te slopen.  Nou ja, het kan ook zonder. En er blijft nog genoeg stouts uit te spoken…. Gek genoeg laten we de sportsetting voor het overgrote deel voor wat het is, enerzijds omdat de standaardsetting al leuk genoeg is, maar ook omdat het maar marginaal scheelt (in het voordeel van standaard dus) en tenslotte… uit batterijbehoud. Pure zuinigheid. Wij zijn krenten. Of we willen graag rijdend thuis komen, dat kan ook.

Boefje!

Moeten we toch even door op die geluidssensatie. Natuurlijk maakt de motor minder en anders geluid dan je gewend bent, maar stil is ‘ie niet. Een pluspunt als je het ons vraagt, het voegt toch wat toe aan de beleving. Al is het gieren van de elektromotor toch iets anders dan je verwachten zou, er valt snel aan te wennen en mee om te gaan. En als je hard genoeg rijdt overstemt het windgeruis de boel toch. D 
Bekende zaken rondom.. lijkt ons alleen maar verstandig
 
Nog meer bekende, herkenbare, vertrouwde zaken. Goed ideeus staat het je niet aan: oordoppen in en gasgeven. Of “gas”. Of… nou ja, je snapt ’t wel.

Maar dat is de eigen geluidsbeleving. Belangrijker nog is de geluidsbeleving door ánderen, of opnieuw het gebrek daaraan. Dat is in eerste instantie de voornaamste reden voor een praatje, opmerking of nastaren. Kan in sommige gevallen (daar zijn discussies over) een nadeel zijn als je eens niet opgemerkt wordt door het gebrek aan herrie, maar in meer gevallen is het een zegen en op dit moment nog de allergrootste troef vóór elektrisch rijden. De grootste oorzaak van overlast is namelijk het geluid. Elimineer je dat, dan ben je spekkoper. Noemden we eerder al de totaal andere beleving van het gebrek aan arbeidsslagen, dat geldt ook voor de omgeving en als bij toverslag wordt ‘geen herrie’ direct geïnterpreteerd als ‘geen overlast’.

En wat je er mee kunt...

…wat dus inhoudt dat je nu ineens óók op plaatsen waar je het met je uitlaat niet eens zou durven, nu toch gewoon die ene heel gave bocht kunt nemen, of waarom niet meerdere keren? Om dat te onderstrepen hebben we met opzet een fotolokatie gekozen waar in de loop der jaren een complete woonwijk rondom is aangelegd en we om die reden niet meer gebruiken. Normaal gesproken voldoende reden om er nooit te komen of hooguit op doorreis snel weer weg te zijn, nu zien we zelfs b
En als het dan toch zo ver komt krijg je ook daar duidelijke informatie over. Benzinelampje, mar dan anders
 
Inpluggen en laden maar. En wat er gebeurt is keurig te volgen op het display

Eh... juist.  Geef toe, je wilde het ook weten. In totaal zitten er 1706 Iphones in één Empulse. Of kun je met één Empulse 1706 keer zo lang bellen...ewoners op hun balkon verschijnen met fotocamera’s om dat wonderlijke ding op de geheugenkaart vast te leggen.  Een telefonerende buurtbewoner komt tijdens zijn gesprek eerder dichterbij dan dat hij afstand neemt. Geen geluid is geen problemen. Moet wel gezegd worden: het is slechts een klein voordeel, want geen geluid is niet hetzelfde als geen gevaar. Een machine van dik tweehonderd kilo, krap driehonderd met rijder en kleding, is niet iets wat je verkeerd in zou willen schatten. Je zult voor de argeloze toeschouwer eerder worden gezien als elektrische (brom) fiets dan als volwaardig motorfiets en dus schat men je snelheid automatisch ook verkeerd in. Grappig is dan weer wel dat juist motorrijders het verschil niet zien en dus doodgemoedereerd en consequent naar je zwaaien bij passeren.

Qua rijden is het vreemd genoeg ook echt wennen. Het gebrek aan getril en gestamp verschuift alle overige input. Daardoor lijkt het in eerste instantie helemaal niet hard te gaan. Dat heeft ook een uitwerking op het idee van comfort en wegligging. Daardoor ook lijkt het allemaal echt vet overbemeten, dat dikke frame, de vering, de remmen en de rest, terwijl als je op de teller kijkt, je net zo hard of zelfs harder aan het rijden bent dan je met een andere motorfiets zou doen. In dat perspectief is de wegligging van de Brammo dan ook geenszins slecht te noemen, integendeel. Heb je eenmaal je volle verstand weer –zover mogelijk, persoonlijke afwijkingen zijn we niet voor aansprakelijk- dan kun je zeggen dat het ding best goed werkt. Anders had je er lang zo ongemerkt niet hard mee kunnen rossen. Qua sturen idem, het ding is heel precies op lijn te gellen, te houden en desgewenst te corrigeren; je voelt precies wat er onder de Conti’s gebeurt. Mede daarom, en ook gezien de soms opvallend goede grip (nog zoiets waar je nu veel meer aandacht aan kunt geven) zijn wij dan ook nog lang niet klaar met deze motor. Hier willen we meer mee proberen! Op een circuit bijvoorbeeld, of een Gymkhanawedstrijd. Stel je eens voor zeg, de stuurkwaliteit heeft ‘ie, het motorkarakter is ideaal… wat nou als…

Conclusie

Sinds het inplannen van de test waren we er sterk op gebrand zo snel mogelijk te kunnen rijden met de Empulse en was het echt weer ouderwets aftellen tot het moment dat we ‘m op konden halen. En terecht, het is met voorsprong één van de meest bijzondere ervaringen van de afgelopen tijd. Niet alleen door de noviteitswaarde, al telt die vanzelfsprekend bij zo’n korte test het zwaarst, daarbuiten is de Empulse R ook nog gewoon een goed werkend ding. Met prima vering, dito remmen, een acceleratie waar je iets mee kunt, een zesbak die echt wel als meerwaarde gezien mag worden, puike zithouding en zelfs een heel acceptabele duozit. Wat het enig andere motorfiets dan was de conclusie niet veel anders geweest: de Empulse is gewoon af. Maar het is dus niet enig andere motor en dát is het ‘m nou juist. Er zit nog veel meer in.

• Hier zit gang in! En het is leuk! En stout!
• We zijn er bijna: prijs, laadtijd, actieradius, de Empulse deelt dezelfde nadelen die alle elektrische voertuigen kennen

Het ei van Columbus?

Zoek je aanspraak, regel dan vandaag nog een elektrische motor. Als mensen met wekelijks een andere motor voor de deur zijn we best wat gewend, de ene motor trekt gewoon meer aandacht dan de andere. Maar reacties als met de Empulse hadden we nog nooit meegemaakt. Van foto’s met mobieltjes onderweg, via omlaaggerolde raampjes en lange conversaties bij een rood licht tot buren vanuit de hele straat als je toevallig even buiten staat om de motor aan je ouders te laten zien. Heb je haast om te vertrekken, dan is het misschien – om die reden, laat dat duidelijk zijn- een minder goed idee, want je hebt áltijd aanspraak. En die buren hebben er verstand van. Van elektriciteit dan, op een motor zijn wij ze ook nooit tegengekomen. Maar de één rijdt vanzelfsprekend hybride en de ander volledig elektrisch en dan komen de vragen. Ja, dat zijn zeven accu’s. Ja, honderd kilometer is niet zo veel en ja, vijfhonderd is al een stuk beter. Nee, een hybride is geen beter idee. Het zijn allemaal eerlijke vragen, maar uiteindelijk blijf je met het probleem: je moet het ergens laten. En daarbij ook qua prestaties nog iets in de melk te brokkelen hebben. Dus dan houdt het op bij de hoeveelheid accu’s en kilometers die er nu op de technische specificatielijst staan. Wat hebben auto’s het toch makkelijk…. Desondanks is het wel een leerzame discussie en met zekerheid eentje die je over een half jaar alweer volledig anders kunt voeren. Blijft natuurlijk wel feit dat auto’s naar alle waarschijnlijkheid altijd wel technisch voorop zullen lopen, maar dat is minstens zo simpel uitgelegd: omdat het kán. Auto’s hebben nu eenmaal meer ruimte om iets kwijt te kunnen en autofabrikanten hebbeb budgetten waar motormerken slechts van kunnen drómen. Daar komt dan nog het fenomeen van de kleine fabrikant bij, alle Saroléa’s, Bultaco’s, Münch, Zero en inderdaad ook Brammo die met nog minder mogelijkheden wel vooraan de race willen meedoen. Het geeft ze weliswaar enorm veel vrijheid om naast de gebaande paden te lopen en er zijn ook verregaande samenwerkingen met bedrijven die diep in de ontwikkeling van de techniek zitten, denk aan de witgoedbedrijven, telecomfabrikanten en chemieconcerns en ten slotte is gewoon het eureka-idee, het gouden ei, nog niet gelegd. Aan de andere kant zijn ook de grotere jongens klaar om zich er in te mengen. Honda heeft onder vlag van Mugen net de TT overweldigend gewonnen, BMW rijdt rond met elektrische scooters én auto’s, Yamaha staat op het punt van doorbreken, KTM heeft met de Freeride al een elektrische crosser in huis, etcetera.

Is dan nu het tijdperk van de elektrische motoren werkelijk aangebroken? Ja en nee. Já, getuige de Brammo die nu hier voor onze voeten staat. Dat is de toekomst en die toekomst is er nu. Tastbaar. Maar nee, omdat de komende tijd deze technologie nog niet zodanig goed is doorontwikkeld dat het een echt obstakelvrij alternatief is voor onze vertrouwde verbrandingsmotor. Met het groeien van de productieaantallen en voortschrijden van de technologie worden daarvoor meerdere vliegen geslagen waaronder een kortere laadtijd,  nog betere actieradius en lagere kosten (aanschaf, niet gebruik) tot het punt dat een kleine rekensom je kan vertellen hoe voor jou de vork in de steel zit, net als nu de leuze benzine/diesel/lease dat doet. Dat kan nu ook al; elektrische vervoermiddelen hebben meerdere fiscale voordelen ten opzichte van benzinemotoren, maar je zult er erg diep in moeten duiken wil je daar echt goed uit komen. Meest voorkomende opmerking vanuit de motorrijder: je moet er op kunnen toeren en mee op vakantie kunnen. Dáár hebben de meeste mensen een motorfiets voor. Woon-werk is ondergeschikt en niet belangrijk. Natuurlijk kun je dan eenvoudig honderd kilometer van je werk wonen en er tweemaal daags mee rondrijden en natuurlijk ben je dan spekkoper, maar daar hebben de meeste hobbyisten hun motor niet voor gekocht. Blijft dus over dat je eens snel een heel goed gesprek moet gaan voeren met je werkgever. En van gedachte veranderen over hoe de massa naar zijn werk rijdt. Dat kan er ook nog wel bij, je zult toch ook aan de brommer zelf moeten wennen.

Technische gegevens

Het ei van Columbus?