Reizen: per Versys naar Verdun

In Hussigny Godbrange laten we via de provinciale D26a Luxemburg achter ons. Enorme landerijen strekken zich golvend uit over het landschap. We begrijpen nu waarom dit de graanschuur van Frankrijk wordt genoemd. De grootsheid maakt ons beiden nietig. Alsof twee muizen zich traag verplaatsen over eindeloze akkers met oogstklare gewassen. De weergoden maken de verbeelding nog Je waant je écht in the middle of nowhereintenser met een toenemende grauwe wolkenhemel. We stoppen onderweg dan ook om dit dramatische beeld absorberen. Ook hier zien we slechts af en toe een trekker of verdwaalde auto. Niemand heeft haast. In de voornamelijk kleurloze dorpjes is geen coq op de weg te zien. Pas du tout reclameborden, opsmuk of uitnodigende etablissementen. Oprechte eenvoud, opgevrolijkt door kleurige luiken tegen grijs beton. Gemeentehuisjes met verticale Franse vlaggen aan de gevel. De navigatie schotelt ons voortdurend uitgestrekte glooiende wegen zoals de D105 voor. Reden om ook de twee hoogste versnellingen van de Versys-transmissie in te leggen. 

Verwoeste dorpen hebben postuum een burgemeester

Naarmate we Verdun dichter naderen, passeren we in dorpcentra de eerste kleine oorlogsmonumenten. Roerloze soldaten die voor eeuwig en plichtgetrouw over het slagveld turen.Verstilde verwijzingen naar het leed uit de Grande Guerre zoals de Fransen de Eerste Wereldoorlog noemen. Namen van gevallenen staan onderaan op de sokkel vermeld. De laatste kilometers rijden we door een bos met een aparte, grillige ondergrond. We betreden hiermee het oude slagveld. De monumenten worden per kilometer indrukwekkender en benadrukken tezamen het groteske van de strijd. We nemen gas terug. Middels een plattegrond bezoeken we meerdere interessante plekken. Alles is trouwens goed per motor te bereiken. Het besef dat we op historische grond rijden sijpelt binnen onder onze motorhelmen.
De slag om Verdun heeft bittere littekens achtergelaten. Het Ossuarium van Douamont is een imposant eerbetoon aan alle soldaten die hier het leven hebben gelaten

Indrukwekkend... dat we 't maar nooit meer mee zullen maken

Meerdere dorpjes werden volledig van de kaart geveegd. Het beeld van de onbekende soldaat en de kapel zijn stille getuigenOveral zien we loopgraven die kronkelen door een landschap met deels overwoekerde kraters. Iedere vierkante meter is hier ooit omgeploegd door mens of geschut,105 jaar geleden waren alle bomen, huizen of struiken weggevaagd. Er wilde ook bijna niets meer groeien op de geteisterde bodem, waardoor men na de oorlog massaal uitheemse  naaldbomen plantte. Die gedijden zowaar op de zwaar verontreinigde aarde. Vanaf de jaren ‘80 heeft men die weer vervangen door inheemse boomsoorten. 

Als aandoenlijk detail blijken de weggevaagde dorpjes postuum nog een burgermeester te hebben. Vlak voor zonsondergang zwaaien we de jifi’s uit bij het Ossuarium van Douamont. Onder dit imposante monument liggen de  ongeïdentificeerde resten van 130.000 Franse en Duitse soldaten. We slaan enigszins bleek uit als we door de venstertjes op kniehoogte per toeval de stapels beenderen ontdekken. Op het aanliggende kerkhof liggen 15.000 Franse soldaten begraven. Individueel geëerd en geordend onder de drapeau tricolore. Een regelrechte kruistocht als we erlangs lopen. Ik beloof plechtig nooit meer te klagen over het minieme ongenoegen van dooie vingers.