Bajaj lanceert Freedom 125: 's werelds eerste CNG motorfiets
We mogen als Nederlanders dan nog wel geen ervaring hebben met CNG, maar al sinds de jaren '70 hebben we wel LPG, wat net als CNG een gas is dat onder hoge druk vloeibaar is gemaakt. Het grote verschil tussen LPG en CNG zit 'm in de grondstof: bij LPG is dat voornamelijk propaan, waar bij CNG voornamelijk van methaan gebruik wordt gemaakt.
Methaan kan worden gewonnen als fossiele brandstof uit de grond of als biogas uit afval. Zelfs als het als fossiele brandstof wordt verstookt, produceert het veel minder CO2 dan benzine. Het verbrandingsproces alleen al produceert ongeveer een kwart minder CO2, naast een enorme reductie in onverbrande koolwaterstoffen en NOx-uitstoot. Bio-CNG is nog groener, wat leidt tot een totale CO2-voetafdruk die ongeveer 85 procent lager is dan die van conventionele vloeibare fossiele brandstoffen.
Nu wordt in India CNG al op grote schaal toegepast voor vrachtwagens en biedt Bajaj al CNG-aangedreven versies van haar assortiment driewielige autoriksja's aan. Als een van 's werelds grootste motorfabrikanten was de volgende logische stap om dezelfde technologie ook op twee wielen toe te passen.
Terwijl CNG met een paar aanpassingen kan worden gebruikt door conventionele benzineverbrandingsmotoren, heeft Bajaj de Freedom 125 vanaf nul ontwikkeld om CNG-aangedreven te worden. De motor was niet het moeilijkste deel. Hoewel hij speciaal is gemaakt om op CNG te rijden, heeft hij ook een extra benzinetank om ervoor te zorgen dat rijders niet stranden in gebieden waar CNG nog niet overal verkrijgbaar is. Om een motor te maken met twee aparte brandstofsystemen - één gebaseerd op een gastank - moest er opnieuw worden nagedacht over het chassis en de mechanische lay-out.
De 12-liter CNG-cilinder bevat 1,8 kilo CNG wanneer hij gevuld is met een druk van ongeveer 200 bar, genoeg voor een actieradius van ongeveer 200 kilometer voordat de gastank leeg is. Hij heeft ongeveer de vorm en grootte van een duikfles, zit in de lengterichting van het frame en loopt van net achter het balhoofd helemaal onder het bestuurderszadel door.
De kleine 2-liter benzinetank nog eens 125 km aan actieradius toe en zit rechtsvoor de CNG-cilinder, terwijl de airbox van de motor er linksvoor omheen is gevormd, waardoor hij de vorm heeft van een conventionele benzinetank. De motor is onder een hoek geplaatst met zijn enkele cilinder bijna horizontaal om ruimte te maken voor de CNG-tank erboven. Het resultaat is een compacte machine met een wielbasis van 1.340 mm maar een iets grotere zithoogte dan gemiddeld van 825 mm. Met 149 kilo is hij amper zwaarder dan z'n benzine-equivalenten.
Omdat rijders begrijpelijkerwijs huiverig zijn om hun benen rond een cilinder te leggen die gevuld is met brandbaar gas met een druk van 200 bar, heeft Bajaj veel moeite gedaan om de CNG-tank te beschermen. Het frame van de motorfiets is een stalen vakwerkbuis ontwerp, dat een sterke kooi rond de cilinder vormt, en het bedrijf heeft de motorfiets onderworpen aan een spervuur van crashtests, waaronder frontale en zijdelingse botsingen en valtests, waarbij zelfs een prototype is overreden met een vrachtwagen van 10 ton, om er zeker van te zijn dat de CNG-tank niet zou scheuren en de gasklep stevig bevestigd bleef.
De Freedom 125, die goed is voor een topvermogen van 9,5 pk, is in aanschaf iets duurder dan een vergelijkbare benzine-motor, maar is volgens Bajaj maar liefst 50% goedkoper wat gebruikskosten betreft, dankzij de lagere prijs van CNG. De Freedom 125 begint in India bij € 1.040,- voor de versie met trommelremmen, € 1.206,- voor de versie met schijfremmen. Ter illustratie: voor de Bajaj CT125X met benzinemotor moet in India € 846 worden betaald.
