The Guardian trekt beerput open over Norton (en die stinkt)
Het nieuws dat Norton op woensdagmiddag onder toezicht was gesteld leek het in eerste instantie niets anders dan - hoe triest ook voor het roemruchte merk - een kwestie van een mislukt bedrijfsplan, maar met wat The Guardian nu heeft gepubliceerd lijkt er een beerput te zijn opengetrokken.
Volgens The Guardian is het verhaal veel complexer dan het eerste verhaal - dat Norton het slachtoffer was geworden van overweldigende krachten variërend van Brexit tot een overijverige belastingdienst die bij Norton £300.000 aan onbetaalde belastingen wilde innen en een zware internationale competitie die het voor Norton onmogelijk had gemaakt om succesvol te worden.
Het is een opeenstapeling van honderden ongelukkige pensioengerechtigden, samen met argeloze Norton klanten, personeel en zelfs regeringsministers, die herhaaldelijk Norton goedkeurden dat miljoenen ponden van de belastingbetaler het bedrijf binnenstroomden.
Even terug in de geschiedenis. De Britse ondernemer Stuart Garner kocht Norton in 2008, nadat het in Amerikaanse handen was gevallen en er al een tijdje geen motoren meer werden geproduceerd. Hij beloofde dat de oude glorietijden weer zouden gaan herleven, een glorietijd die teruggaat tot het winnen van de allereerste Isle of Man TT race.
Zelfs voor de ineenstorting van het merk deze week werd Garner achtervolgd door tientallen 'gewone werkende mensen', een gezamenlijke pensioenpot van £ 41 miljoen van enkele van de 228 spaarders was op frauduleuze wijze in Norton geïnvesteerd.
Die spaarders waren in 2012 en 2013 door Simon Colfer, een veroordeelde oplichter die in 2018 een voorwaardelijke gevangenisstraf kreeg omdat hij een valse naam had gebruikt, overgehaald om hun uitkering van het pensioenfondsen over te dragen. Het geld werd vervolgens vijf jaar vastgezet in drie nieuwe pensioenplannen die door Garner werden gecontroleerd - waar het geld werd belegd in één ding: Norton aandelen.
Garner heeft gezegd dat hij geen idee had dat het geld op frauduleuze wijze was verkregen toen hij het accepteerde. Hij houdt vol dat ook hij een slachtoffer is en dat hij langer dan vijf jaar had om het geld terug te betalen.
Het verhaal gaat echter veel verder dan alleen dat. Een onderzoek door the Guardian en ITV News heeft veel meer aan het licht gebracht.
- Tientallen pensioengerechtigden beschuldigen Garner nu van het negeren van herhaaldelijke verzoeken om hun pensioengelden terug te betalen - jaren nadat de periode dat het geld was bevroren verlopen was.
- Miljoenen ponden aan door de overheid gesteunde leningen en ministeriële goedkeuring werden aan Norton gegeven, wat de geloofwaardigheid van het bedrijf en zijn eigenaar verbeterde.
- Lange vertragingen bij de beloofde leveringen van Norton motorfietsen - met prijskaartjes tot wel £44.000 - ondanks dat die klanten aangaven dat ze al een aanbetaling hadden gedaan en soms zelfs de volledige aankoopprijs.
- Een lening van £1 miljoen die in 2008 door de motorfiets fabrikant was ontvangen, die rechtstreeks afkomstig was van de opbrengst van een belastingfraude, waarvoor twee Norton vennoten in 2013 zijn veroordeeld.
De 55-jarige Elizabeth Pitcairn uit het Schotse Cowdenbeath is een van die slachtoffers. De voormalig HBOS bankmedewerker claimt dat Garner zijn eigen deadlines heeft gemist om haar £56.000 pensioengeld terug te betalen, een saga die bijna een jaar heeft voortgesleept.
Tegenover the Guardian zegt Pitcairn dat ze denkt dat Garner zich afschuwelijk heeft gedragen. "Hoe is het tegenwoordig mogelijk met al deze checks dat hij mijn geld kan krijgen - in principe mijn geld kan nemen - en het niet teruggeeft en daar niet voor wordt bestraft.
De beerput die nu is opengetrokken zal ongetwijfeld tot kamervragen gaan leiden, hoe het zover heeft kunnen komen dat Norton er miljoenen aan belastinggeld aan het bedrijf zijn besteed. In 2015 ontving Norton nog £4 miljoen aan overheidssteun van toenmalig kanselier George Osborne, die zei dat het langetermijnplan van zijn regering was om 'succesvolle Britse merken zoals Norton te steunen'.
Vier jaar daarvoor had toenmalig bedrijfssecretaris Vince Cable een door de overheid gesteunde lening van €625.000 aangekondigd, en zei dat hij hoopte 'dat nog veel meer bedrijven worden geïnspireerd door wat Norton met deze financiering gaat bereiken.'
Net iets meer dan een jaar geleden bezocht Brexit secretaris Stephen Barclay de Norton fabriek. Hij omschreef Norton als een 'geweldig bedrijf, geweldig merk'. In december 2019 had Garner nog een aantal mediacampagnes gelanceerd om te verzekeren dat 'de toekomst zonnig is'.
De pensioenombudsman zegt sinds 2012 31 afzonderlijk klachten te hebben ontvangen over het gedrag van de drie Norton pensioenregelingen. Volgende maand staat een zaak gepland die door 30 klagers is aangespannen over het gedrag van Garner met betrekking tot die regelingen.
Er zijn drie bepalingen gepubliceerd die Garner direct bekritiseren, die beheerder was van de plannen tot hij vorig jaar door een pensioenregulator was vervangen. In mei 2019 verklaarde de ombudsman: "We hebben een aantal klachten ontvangen over het verzuim van de beheerder te acteren op de verzoeken van actieleden om hun geld uit de regeling te trekken, en van twee andere pensioenregelingen waarvan de heer Garner de enige beheerder is; waarvan de middelen ook worden belegd in Norton Motorcycle Holdings Limited."
Boze pensioenfonds leden staan niet alleen in hun klaagzang richting Garner. Norton klanten klagen over het feit dat ze aanbetalingen voor hun nieuwe motor hebben gedaan, maar geen idee hebben wanneer die zal worden afgeleverd.
Tony Smith, een motorliefhebber uit Sussex, zegt in augustus 2019 een Norton Dominator Street te hebben gekocht en het volle pond van £22.000 daarvoor al te hebben betaald. Hij zegt dat hij werd geïnformeerd dat zijn motor in september klaar zou zijn. September werd november en daarna december - voordat hem werd verteld dat het bedrijf in januari zijn motor zou gaan maken. Hij is nog steeds wachtende.
"Ik wou dat ik je kon vertellen waar mijn motor is. Ik heb talloze beloften gehad over wanneer mijn motor zou worden gemaakt. Mijn motor is nooit gemaakt en nu zal 'ie natuurlijk niet meer worden gemaakt. Op een gegeven moment beantwoordden mensen van Norton mijn oproepen niet meer, reageerden niet meer op mijn e-mails. Emotioneel heb ik het geld al afgeschreven. Ik ben woedend."
Met de wederopstanding van Norton was het plan van Stuart Garner geweest om het iconische Britse motormerk als exclusief premium merk in de markt te zetten, met prijzen tot wel £45.000.
Om dat exclusieve kleur bij te zetten keerde Norton met veel tamtam terug naar de Isle of Man TT met Josh Brookes en John McGuinness in de Superbike en Senior TT, terwijl voor 2020 Peter Hickman was gecontracteerd voor de Lightweight TT.
McGuinness vroeg zich recentelijk nog op Twitter af of iemand wist waar Garner uithing, omdat die niet meer geageerde op John vragen over achterstallig salaris.
Nu het bedrijf onder bewind is gezet, met het accountantskantoor BDO aangesteld als curator om te kijken of er nog iets te redden valt, lijkt het nog onwaarschijnlijker dat dit verhaal voor de gedupeerden een gelukkig einde kent.
In een verklaring zegt Garner: "Ik ben kapot van de gebeurtenissen de afgelopen 24 uur en heb persoonlijk alles verloren. Mijn gedachten zijn echter bij het Norton team en alle betrokkenen, van klanten, leveranciers en aandeelhouders in deze werkelijk moeilijke tijd."
"Zonder dialoog benoemde de Metro Bank gisteren twee BDO curatoren. We werken nu positief en proactief met BDO om ervoor te zorgen dat Norton de best mogelijke kans heeft om een koper te vinden. Het is steeds moeilijker geworden om in het Verenigd Koninkrijk te produceren, met een groeiende belastingdruk en voortdurende onzekerheden over de Brexit die van invloed zijn op veel dingen, zoals tarieven, export en beschikbaarheid van financiering."
De pensioenombudsman heeft een oproep gedaan voor een mondeling verhoor op 13 februari, dat in het openbaar zal worden gehouden. Het is aannemelijk dat dit tot ernstige aantijgingen tegen Stuart Garner zal gaan leiden.
Bron: The Guardian