Energica Ego Megatest

Hoewel het spreekwoord zegt dat verandering van spijs doet eten moet ik je eerlijk bekennen dat ook ik tot de “oldskool petrolheads” behoor. Zo lang ik mij kan herinneren ben ik eraan verknocht, vanaf mijn 16^e op de – uiteraard opgevoerde – brommer en vanaf m’n 18^e op de motorfiets. Het waren de tijden van stinkende benzinedampen in overvloed, een gehoorbeschadiging door de open uitlaten waarmee ze me al 10 minuten voor thuiskomst hoorden aankomen en een hoop smeer, vet en olie op alle plekken waar het niet thuis hoorde. Lange tijd heb ik ‘oldskool’, dus zonder elektronische rijassistentie, ook als enige echte gezien omdat je daar als rijder nog het verschil bij maakte, hoewel ik sinds dat ik voor Motorfreaks Ik weet dat 't veel platter kan, maar euh... het was de eerste sessie op de 'oude' Ego RS, op een natte en ijskoude baan. Mag het?rijd mijn mening op dat vlak al heb moeten herzien. Elektronica heeft het motorrijden zeker niet minder puur gemaakt.

Maar hoe zit het dan met elektrische motorfietsen? Had mij 10 jaar geleden die vraag gesteld en ik had je gezegd dat elektrisch leuk is voor de wasmachine en de magnetron, maar toch zeker niet voor een motorfiets? Elektrische motoren… hou toch op! Wat ik tot dan aan elektrische motoren had gezien sprak mij qua looks totaal niet aan, saaie toermotoren met een stekker was voor mij toch echt een brug te ver. Tuurlijk, wat design betreft heeft het Italiaanse Energica sinds die tijd enkele zeer appetijtelijke modellen op de markt gezet, maar het ontbrak mij aan emotie, wat tijdens de MotoE race als bijprogramma van de Dutch TT nog eens werd bevestigd. Indrukwekkende looks en ook zeker een snelheid die mij wel aan sprak, maar het was net alsof ik naar de MotoGP aan het kijken was met het geluid op mute. 

Fast forward naar het hier en nu. Na het elektrische avontuur per Zero naar Saint Tropez ontstond het idee een elektrische circuitdag te doen, als nieuwe uitdaging op dat -elektrische- vlak. Het enige merk dat daarvoor in aanmerking kwam was Energica en het feit dat het dit jaar exact 10 jaar geleden is dat het merk in Modena werd opgericht maakte het er alleen maar mooier op. Helemaal nadat bleek dat Marchel Bulthuis, de man achter Energica Nederland, zijn niet aflatende enthousiasme en overtuigingskracht in de strijd had geworpen en naast het 2024 straatmodel ook de laatste generatie MotoE machine had geregeld voor een officiële test, inclusief een Italiaans mannetje voor technisch advies. 

Tekst: Ron Huijs
Fotografie: Ad Kievit

Krachtstroom

Het is nog behoorlijk fris als we de maandagochtend na het WorldSBK weekend tijdens de jaarlijkse CRT/Pirelli circuitdag arriveren in de paddock van het TT-circuit, waar Marchel vlakbij een van de weinige krachtstroompunten een zeer interessante line-up voor ons klaar heeft gezet. Te beginnen met de eerste Ego (2015) 13.4 kWh pre-EMCE Motor, om vervolgens via een Ego+ RS (2023/ 2024) 21.5 kWh met EMCE Motor te belanden in het zadel van een Ego+ Kit Corsa Clienti (2020), 21.5 kWh pre-EMCE Motor en uiteindelijk de Ego Corsa GP (MotoE 2022), EMCE-motor. Ben niet de enige die 't vanochtend nog rustig aan doet. Sowieso best rustig nu nogDe volgorde is over nagedacht. Op deze manier kan ik geleidelijk wennen aan het elektrisch rijden, maar vooral ook ervaren hoe de e-motor zich in 10 jaar tijd heeft ontwikkeld. We zijn vandaag bovendien niet de enigen die elektrisch rijden, want naast ons staan nog een handjevol gelegenheidscoureurs met hun eigen Energica. Maar hopen dat vandaag de stroom hier niet uitvalt.

Alsof ijzig koud (rond de 3 graden ‘s ochtends) niet voldoende was heeft Pluvius vanochtend om 7.00 uur de baan nog zeiknat gepist, kortom geen ideale omstandigheden voor mijn eerste elektrische circuitervaring. De 2015 Ego (door Marchel liefkozend “het oude lijk” genoemd en al veelvuldig door hem op circuit is gereden) staat voor deze gelegenheid op Pirelli Supercorsa’s en het is de eerste sessie dus vooral voorzichtig en oppassen geblazen. Door een knoppencombinatie wordt de rijmodus geactiveerd, zichtbaar aan een groen pijltje op Kijk, dit begint er al meer op te lijken. Koud is 't nog steeds, maar we hebben inmiddels zon én een droge baanhet dashboard, en als ik dan voorzichtig aan het gas draai komt de motor met veel gevoel in beweging. 

Het wegrijden zonder koppeling gaat als vanzelf en volledig intuïtief en als ik pitlane uitrij vraag ik me af hoe het zo meteen gaat zijn in de eerste bochten combinaties, want het gewicht van zo’n elektrische motor liegt er niet om. Bij deze variant ligt dat royaal boven de 250 kg, dat is zo’n beetje als gaan racen met een duopassagier achterop. Dat vooroordeel wordt echter al snel de kop ingedrukt na de eerste bochten.Het gewicht zit centraal en laag en de 2015 Ego laat zich hierdoor vrij makkelijk sturen waardoor ik van de extra ballast veel minder voel dan verwacht. Uitkomen Strubben vol op het “gas” kan meteen het tweede vooroordeel over de heg worden gegooid: ondanks oordoppen word ik aangenaam verrast door een zingend geluid van de tandwielen in het motorblok, een typisch geluid dat verandert naarmate de snelheid toeneemt, waar ik eigenlijk had gerekend op geen geluid. 

Dit geluid en het flinke windgeruis dankzij de ijzige en strakke noorden wind die er vandaag staat maken dat er wel degelijk rij en snelheidsbeleving is. Waar ik wel wat meer van had verwacht was de power, ik word op acceleratie door diverse andere rijders voorbij gereden. Het grappige is dat ik het schakelen, en dan vooral het al remmend terugschakelen niet mis dankzij voldoende motorrem en me dus volledig kan focussen op remmen en rijlijnen. Die focus is ook wel nodig want het blijkt een pak lastiger om een eenmaal ingezette en gekozen rijlijn te veranderen. Naarmate de sessie vordert en de accu wat leger wordt voel ik dat het vermogen wat Gas erop krijgt elektrisch een compleet nieuwe dimensie. Pak maar in met je ICEafneemt, vermoedelijk een ingebouwde zekerheid om het accupakket niet te snel leeg te trekken, al kom ik na 20 minuten rijden nog met ca 35% terug in de paddock. Als ik de motor achteruit weer onder het tentje wil inparkeren word ik erop geattendeerd dat ‘ie een achteruitversnelling heeft, krijg nou wat… da’s verrekte handig!   

De tweede sessie is de baan gelukkig volledig opgedroogd, als ik op werkelijk prachtige (2023/2024) Ego+ RS straatmotor met 21.5 kWh EMCE Motor stap. Marchel heeft deze motor, eveneens op een set Pirelli Supercorsa’s, vanochtend zelf in de eerste sessie gereden en daarna weer aan de snellader gehangen waardoor de batterij weer netjes tot 98% is opgeladen. Eerste keer Strubben uit en het gashendel vol tegen de stuit valt direct op dat deze fiets krachtiger is. De eerste drie ronden heb ik dan ook super veel plezier en ben serieus onder de indruk van power en stabiliteit, maar als ik daarna de Geert Timmer uit accelereer is het gedaan met de pret, geen power meer. 

Een snelle blik op het dashboard leert dat de motor in een veilige LIMP mode is geschakeld vanwege een te hoge temperatuur van de batterij, en dat met een buitentemperatuur van slechts 5 graden en een ijzig koude wind. Wat als het nu 25 graden was geweest is mijn eerste vraag. Bij terugkomst erkent Marchel het meteen. “Het is een straatfiets en geen racer, maar ik wou je deze toch laten rijden zodat je de evolutie en het verschil in power kon voelen. Energica heeft een thermische beveiliging ingebouwd en switcht dus over op een veilige modus wanneer de batterij te warm wordt. De combinatie snelladen en vervolgens dan het vermogen volledig aanspreken Begint gezellig druk te worden zo. Gaaf ook die Eva achter me, iets voor de volgende keer op straatop circuit (waarbij in beide gevallen dus veel warmte ontstaat) breekt de Ego+ RS dan op”, aldus Marchel. De eigenaar van de andere Ego+ RS loopt dan ook niet veel later tegen exact hetzelfde probleem aan, maar heeft daar geen moeite mee en zegt bovendien daar op straat nog nooit geen last van te hebben gehad. Ondanks de korte sessie heb ik wel een zeer goede indruk opgedaan, daar moesten we maar eens een weekendje mee naar de Eifel of Ardennen gaan, want het smaakt zeker naar meer!

Het echte werk

Na de lunchpauze weer een beetje terug op temperatuur te zijn gekomen is het tijd om aan het echte werk te beginnen. Van de 2020 Ego+ voorzien van Kit Corsa Clienti, zijn er wereldwijd nog geen 10 exemplaren verkocht, vertelt Marchel. Deze upgrade kit (enkel voor circuitgebruik en niet echt een koopje met een prijs van ca € 15.000) bevat als belangrijkste software aanpassingen dat je gedurende langere periode over het volledige vermogen kunt beschikken door het begrenzen van de power te verplaatsen naar een later moment als de batterij verder leeg is. Uiteraard is het niet enkel softwarematig, Het kost een godsvermogen en je hebt geen garantie meer, maar dan heb je ook iets waarmee je veel circuitfanaten een hele slechte dag kunt bezorgenmaar bestaat deze kit ook uit een heel pakket aan hoogwaardige raceonderdelen, zoals een volledig instelbare S46 Öhlins achtershock, volledig instelbare FGRT 208 voorvork, Brembo full floating 7.1mm (!) remschijven met M4 Monobloc remklauwen voorzien van Z04 blokken en een 19 mm radiale rempomp, 7-spaaks gesmede aluminium Marchesini wielen compleet met een 520 kettingset, etc. 

Deze motor staat op een hagelnieuwe set Pirelli SC3 slicks en de start procedure is idem aan de andere motoren. Het groene pijltje wordt in het dashboard geselecteerd en dan is een korte beweging van de gashendel voldoende om ‘m in beweging te brengen. De motor reageert soepel maar wel lekker direct op het gashendel en geeft vanaf de eerste meters een zeer vertrouwd gevoel. Dit is echt next level sportief rijden hoor, het vermogen is er ditmaal wel en op acceleratie komt dan ook niemand meer langszij! Het gewicht is uiteraard voelbaar, maar het voelt in de verste verte niet meer alsof ik, zoals ik daarnet stelde, met een duo aan het rijden ben. 

Enkel in de trage Strubben en het snel omgooien in de GT chicane voel ik nog wat extra gewicht, en op hoge snelheid de Ramshoek insturen moet toch echt met meer overtuiging en kracht dan op een lichtere sportmotor, al moet worden gezegd dat de felle tegenwind het in deze bocht zeker niet makkelijker maakte. Met de bijna full factory Brembo rem setup kun je echt ontzettend laat en knijterhard remmen en bochtuit kun je al vrij snel vol op het gas, en dan maakt deze Corsa Clienti echt serieuze stappen. Onder hellingshoek is de motor ook aangenaam stabiel en zelfs lastwissels als rem lossen nabij de apex naar ‘vol op het gas’, brengt het rijwielgedeelte niet uit balans. 

Gezien de zeer koude temperaturen en natuurlijk ook wel een beetje het besef dat er minder dan 10 van deze motoren wereldwijd zijn ga ik ook zeker niet op zoek naar de grens van wat met deze motor mogelijk is, maar Marchel draaide met deze fiets al een indrukwekkende 1.55 in warmere condities dus dat zegt toch al iets over het ware potentieel. Einde sessie heb ik de batterij van 100% Voor je beeld: Marchell draait 1'55'ers en da's gewoon fucking snelbij start teruggebracht naar 33% en enkel in het laatste rondje werd het vermogen dat de motor leverde ietwat begrensd. Terug in de paddock bleek het uurtje tijd tot de volgende sessie ruim voldoende om de accu weer op te laden tot 98%, dus met een dergelijke fiets een trackdagje doen is perfect mogelijk mits er voldoende laadinfrastructuur aanwezig is en mits je op een circuitdag elektrisch rijden mag …

Want dat laatste blijkt namelijk nog niet zo vanzelfsprekend omdat lang niet alle circuits op deze fietsen zijn voorbereid (denk daarbij aan baancommissarissen die bij een valpartij niet weten wat te doen met zo’n elektrisch geval). Gelukkig wel bij CRT Holland en Circuit Assen, tenminste als je op een Energica rijdt want voor deze motoren heeft Marchel een protocol opgesteld en zijn de baco’s geïnstrueerd en weten wat, en vooral ook wat niet te doen! 

Na drie indrukwekkende sessies is het halverwege de middag dan eindelijk zover en mag ik, als kers op de taart, mijn been over het zitje van een heuse WK fiets gooien, een 2022 Ego Corsa GP. Enkele specs dan maar? Nou vooruit dan, de krachtbron is een vloeistofgekoelde 3-Phase 300V, 12.000tpm HSM (Hybrid Synchronous Motor) die in combinatie met een luchtgekoeld Lithium polymer 400V en 20kWh accupakket goed is voor een vermogen van Maar dat was niets vergeleken met wat me nu te wachten stond. In een woord: nondeju!120 kW ofwel 163 pk bij 8500 tpm. Echt indrukwekkend is het koppel van meer dan 200 Nm, goed voor een 0 tot 100 km/h sprint in minder dan 2,6 sec en dat alles bij een raceklaar gewicht van 247kg. Qua rijwielgedeelte is de motor identiek aan de Corsa Clienti setup, dus met Marchesini aluminium wielen, top notch Öhlins vering en de Brembo remmelarij.

De speciaal voor deze MotoE test uit Italië ingevlogen monteur, die de hele dag deze Hollandse winterdag heeft moeten trotseren, geeft me nog wat tekst en uitleg. “Tractiecontrole in welke stand”, vraag ik hem? “No traction control”, lacht hij vervolgens, “this is the real deal!” Fuckerdefuck, hoe oldskool wil je het hebben? “Just throttle, steering and braking, go for it! And hé…… don’t forget to enjoy, you’re a lucky man!”

Dat ik hiermee heel gelukkig mag zijn is me inmiddels wel duidelijk geworden want buiten een handjevol journalisten die enkele jaren geleden onder strenge restricties er een paar rondjes mee mochten rijden om eens voorzichtig van MotoE te proeven heeft nog nooit een journalist deze racer echt mogen testen. Een heuse primeur dus, ik ben kennelijk wereldwijd de allereerste die de MotoE racer ongelimiteerd de sporen mag geven! Het enige voorbehoud dat Energica Motor Company S.p.A. voor vandaag had gemaakt was dat het niet mocht regenen, maar met zoveel vermogen en koppel en géén TC snap ik dat wel. Gelukkig dat het droog is gebleven vandaag. 

Zodra ik met de ex-Team Simoncelli 2022 MotoE racer, die voor deze gelegenheid ook van een nieuwe set Pirelli SC3 is voorzien, de pitstraat uitrij en na de haarbocht even kort aan het gashendel draai is het direct duidelijk: dit is een rappe fiets! Na Ossebroeken op één oor te hebben genomen en me voor de zoveelste keer door die vervelende Strubben te hebben geworsteld kruip ik achter het ruitje met het gas vol tegen de stuit, om op de meest bizarre ervaring ooit te worden getrakteerd. Zo emotieloos als 't vanaf de tribune eruit zag, zo supervet is de ervaring. Dit gaat maar door, je rijdt echt iedereen het snot voor z'n ogenMeer dan 200 Nm katapulteren me de Veenslang op en dat blijft aan één stuk doortrekken tot aan het rempunt voor de Ruskenhoek. Het remmen kan net als bij de Corsa Clienti zó laat en hard dat mijn snotneus die ik vandaag dankzij de ijzige kou heb aan de binnenzijde tegen het vizier spettert, voor het eerst van mijn leven elektrisch en meteen het snot voor ogen rijden, het moet niet gekker worden! 

Het snel van rechts naar links omgooien in Ruskenhoek verloopt moeiteloos en met veel vertrouwen duik ik de verkante Stekkenwal in, de motor lijkt op rails te lopen. Na de Bult, de Zuidlus en het snelle Meeuwenmeer volgt vanuit Hoge Heide het insturen naar de Ramshoek maar ook nu blijkt hier wel wat extra overtuiging en inspanning nodig maar ondanks de felle wind blijft de motor uiterst stabiel en voorspelbaar. Elk rondje dat volgt gaat telkens iets sneller door stelselmatig nog wat later te remmen, iets vroeger het gas te openen en de bochtensnelheid te verhogen en in tegenstelling tot de andere elektrische motoren die ik vandaag mocht rijden blijft deze MotoE van begin tot einde sessie het volle vermogen leveren.

Voor mijn gevoel hoef ik qua acceleratie niet onder te doen met een dikke 1000 cc superbike en dat deze fiets een stuk sterker en sneller is dan de Corsa Clienti racer blijkt even later als we samen tegelijkertijd de Strubben uitkomen, de MotoE pakt op de Veenslang een behoorlijk aantal lengtes voorsprong en zo gaat het nagenoeg op elk deel van het circuit waar de power er vol op kan worden gezet. Het is genieten van ronde 1 totdat de geblokte vlag wordt gezwaaid waarna ik met een big smile en een plakkerig vizier de motor met nog ca 35% accu bereik terug de paddock instuur. Dit smaakt absoluut naar meer!

Conclusie

Als er één ding is dat deze dag met 4 Energica motoren, inclusief de laatste generatie MotoE machine waarmee voor het laatst in 2022 het MotoE kampioenschap is gereden, voordat Dorna besloot om voor dit kampioenschap met Ducati in zee te gaan, dan is dat wel dat elektrisch helemaal niet zo oubollig, duf en saai is als iedereen beweert. Sterker nog, geen enkel moment dat Man, wat is dit vet. En dat ook nog eens met het SIC58 machine. Kippenvelik het geluid of het schakelen heb gemist, en het daar niet op te hoeven letten en je dus puur en alleen kunnen concentreren om lijnen en rempunten is echt supervet en voor iedereen aan te raden. 

Ook is de evolutie van 4 verschillende machines een zeer indrukwekkende ervaring geweest. De ontwikkeling die de straatmotor heeft gemaakt is enorm, maar de keerzijde is wel dat vanwege de thermische beveiliging je voor het eind van de sessie al klaar bent. Hoewel dat voor de Energica rijders die vandaag op hun eigen fiets meereden geen enkel bezwaar was. Nu is dat probleem met de Corsa Clienti kit snel opgelost, maar dan moet je wel bereid zijn om nog eens 10k op tafel te leggen. Wat dat aangaat zou ik liever wachten totdat Energica besluit om de MotoE racers de deur uit te doen (of gewoon een serie in productie te nemen), want dan wordt 't pas écht leuk. Behalve dan voor diegenen die op dat moment met een gewone verbrandingsmotor rondgaan. Bye bye, geen schijn van kans...